Pilates to metoda treningowa, która zyskała ogromną popularność dzięki swojemu kompleksowemu podejściu do ciała i umysłu. Klasyczny Pilates ma ściśle określoną kolejność ćwiczeń (tzw. order), który został stworzony przez Josepha Pilatesa i opracowany jako spójny system wzmacniania ciała. Ale czy taki układ sprawdzi się w grupowych zajęciach fitness, gdzie poziom uczestników może być bardzo zróżnicowany?
Czym jest klasyczny order Pilatesa?
Klasyczna sekwencja ćwiczeń Pilates na macie (Matwork) to seria 34 ruchów, które mają na celu wzmacnianie centrum ciała (core), poprawę mobilności i kontrolę nad ruchem. Rozpoczyna się od The Hundred, który aktywuje mięśnie brzucha i stabilizuje oddech. Następnie pojawiają się ćwiczenia wymagające coraz większej siły i kontroli, takie jak Roll Up, który wydłuża kręgosłup i poprawia mobilność. Kolejnym wyzwaniem jest Roll Over, gdzie niezbędna jest dobra kontrola brzucha i elastyczność w odcinku lędźwiowym. To ćwiczenie, przy jego niepoprawnym wykonaniu, braku stabilizacji i siły w centrum, znacznie obciąża nasze kręgi szyjne, które i tak we współczesnym stylu życia są znacznie eksploatowane.
W dalszej części klasycznego orderu pojawiają się ćwiczenia dynamiczne, jak Single Leg Stretch i Double Leg Stretch, wzmacniające mięśnie brzucha oraz poprawiające koordynację. Kolejne ruchy, takie jak Spine Stretch Forward i Open Leg Rocker, wymagają zarówno siły, jak i kontroli równowagi. Szczególnie Open Leg Rocker stanowi duże wyzwanie dla osób o słabszym core, ponieważ wymaga precyzyjnej kontroli ciała i balansu.
Zaawansowane ćwiczenia, takie jak Teaser, to jedno z największych wyzwań klasycznego Pilatesa. Wymaga ono nie tylko silnych mięśni brzucha, ale także elastyczności i stabilizacji. Równie trudny jest Boomerang, który łączy w sobie kilka wcześniejszych elementów, wymagając płynnego przejścia między pozycjami i pełnej kontroli ciała. Klasyczna sekwencja kończy się na ćwiczeniach rozciągających i wzmacniających stabilizację, takich jak Seal oraz Push-Up, które angażują całe ciało.
Dlaczego klasyczny order nie sprawdza się w fitnessie grupowym?
Większość osób uczestniczących w zajęciach Pilates w klubie fitness to osoby, które chcą zadbać o swoją postawę, często po latach pracy przy biurku, gdy zaczynają odczuwać pierwsze dolegliwości bólowe i czują, że najwyższy czas coś z tym zrobić, wzmocnić mięśnie i się poruszać – ale niekoniecznie robić wymagające ćwiczenia w ich klasycznej wersji. Klasyczny Pilates w swojej pierwotnej formie jest systemem precyzyjnym, wymagającym czasu na naukę i doskonalenie ruchu. W grupowym środowisku fitness, gdzie często uczestnicy przychodzą raz w tygodniu, trudno oczekiwać, że będą w stanie konsekwentnie budować niezbędne umiejętności. Często dochodzi do sytuacji, w której ćwiczenia są wykonywane niedokładnie, a to może prowadzić do kompensacji i błędnych wzorców ruchowych, co mija się z ideą metody Pilatesa.
Ważnym aspektem jest też różnorodność poziomu zaawansowania uczestników. W jednej grupie mogą znaleźć się osoby, które nigdy wcześniej nie miały styczności z Pilatesem, jak i te, które ćwiczą regularnie od dłuższego czasu. Narzucenie sztywnego klasycznego orderu może sprawić, że jedni poczują się przytłoczeni trudnością ćwiczeń, a inni znudzeni ich podstawową wersją. To właśnie dlatego instruktorzy prowadzący zajęcia w klubach fitness powinni traktować klasyczny system jako inspirację, a nie dogmat.
Zajęcia grupowe rządzą się swoimi prawami. Atmosfera musi być motywująca, a ćwiczenia dostosowane do realnych możliwości uczestników. Często konieczne jest większe urozmaicenie treningu, wprowadzenie akcesoriów czy elementów bardziej dynamicznych, które utrzymają zaangażowanie grupy. Klasyczny order Pilatesa może być świetnym punktem wyjścia do budowania struktury zajęć, ale jego sztywne odwzorowanie w grupie fitness mogłoby prowadzić do frustracji zarówno instruktorów, jak i uczestników.
Jak dostosować klasyczny Pilates do zajęć fitness?
Zamiast ślepo trzymać się klasycznego orderu, lepiej potraktować go jako inspirację. Ważne jest, aby każde zajęcia miały logiczny przepływ i strukturę, ale niekoniecznie muszą być wiernym odzwierciedleniem oryginalnej sekwencji. Kluczem do sukcesu jest umiejętne dobieranie ćwiczeń do poziomu grupy oraz ich płynne przeplatanie, tak aby ciało było wzmacniane w harmonijny sposób. Dobre zajęcia Pilates w fitnessie to nie te, które odzwierciedlają klasyczny system, ale te, które pozwalają uczestnikom czuć się silniejszymi, bardziej świadomymi swojego ciała i poprawiającymi swoją jakość ruchu.
Instruktorzy muszą umieć dostosowywać tempo i poziom trudności do danej grupy, a także zapewnić uczestnikom możliwość progresji. Warto pamiętać, że Pilates to nie tylko ćwiczenia, ale także sposób myślenia o ruchu, oddechu i świadomości ciała. Nawet jeśli klasyczny order nie jest w pełni realizowany, duch metody powinien pozostać nienaruszony.
To ciągle pilates
Czy klasyczny order Pilatesa ma sens na grupowych zajęciach fitness? Może nie zawsze w swojej najczystszej, wymagającej formie, ale to wciąż pozostaje Pilates – z jego zasadami, świadomością ruchu i dbałością o technikę. Nawet jeśli dostosujemy kolejność ćwiczeń czy uprościmy niektóre elementy, esencja tej metody pozostaje taka sama.
Najważniejsze jest to, aby uczestnicy czuli, że ich ciało staje się silniejsze, bardziej elastyczne i sprawne. Klasyczna struktura może być punktem wyjścia, ale to umiejętność dostosowania ćwiczeń do realnych potrzeb grupy sprawia, że zajęcia Pilates pozostają skuteczne i wartościowe. To nadal jest Pilates – dostosowany, ale niezmiennie skuteczny.
