W świecie pilatesu, który skupia się na precyzji, kontroli i świadomości ciała, przybory stanowią ważne uzupełnienie praktyki. Jednym z najczęściej wykorzystywanych i najbardziej wszechstronnych narzędzi jest piłka small ball, znana również jako piłka typu soft ball. Choć z pozoru wygląda niepozornie – miękka, niewielka, lekka – jej zastosowanie w treningu przynosi zaskakujące efekty. Od aktywacji głębokich partii mięśni po pomoc w rehabilitacji i rozciąganiu – small ball znajduje szerokie zastosowanie zarówno w pracy z osobami początkującymi, jak i zaawansowanymi.

Skąd się wzięła piłka small ball w pilatesie?
Choć Joseph Pilates nie używał small ball w swojej oryginalnej metodzie, piłka została wprowadzona do praktyki pilatesu w późniejszych latach – głównie przez fizjoterapeutów i instruktorów poszukujących narzędzi wspierających rehabilitację i rozwój świadomości ciała. W latach 90. XX wieku small ball zaczęła zdobywać popularność jako przybór wspomagający ćwiczenia z zakresu treningu funkcjonalnego i stabilizacji. Jej miękka struktura i niewielki rozmiar pozwalały bezpiecznie wprowadzać ruch u osób w procesie powrotu do zdrowia, jednocześnie wymagając precyzji i koncentracji. Z czasem small ball została zaadaptowana przez środowisko pilatesowe i na dobre zagościła w salach treningowych, szkołach i studiach. Dziś jest stałym elementem wielu sesji pilatesu – zarówno klasycznych, jak i nowoczesnych – i cieszy się dużym uznaniem ze względu na swoją uniwersalność i skuteczność.
Dlaczego warto sięgnąć po small ball na zajęciach pilatesu?
Mała piłka to wyjątkowe narzędzie, które łączy w sobie funkcje wsparcia i wyzwania. W zależności od zastosowania może pełnić rolę stabilizującą, zwiększającą trudność ćwiczenia lub wspierającą w jego modyfikacji. Przykładowo – umieszczenie piłki pod odcinkiem lędźwiowym podczas ćwiczenia w leżeniu wymusza większą aktywację mięśni brzucha i poprawia kontrolę ruchu. Z kolei włożenie jej między uda podczas wykonywania klasycznego „Hundred” aktywuje przywodziciele i pogłębia pracę mięśni głębokich, bez konieczności zmiany pozycji. Small ball bywa także niezastąpiona przy nauce prawidłowego oddechu – pozwala poczuć ruch przepony i dolnych żeber, co sprzyja lepszemu rozluźnieniu oraz koncentracji. Działa jak zewnętrzny bodziec sensoryczny, który zwiększa świadomość ciała i kieruje uwagę uczestnika dokładnie tam, gdzie powinna się ona znaleźć.

Wsparcie i rehabilitacja – small ball jako narzędzie terapeutyczne
Jednym z powodów, dla których small ball tak dobrze przyjęła się w pilatesie, jest jej szerokie zastosowanie w rehabilitacji. Dzięki miękkości i podatności na nacisk, piłka może być wykorzystywana do łagodzenia napięć mięśniowych, poprawy ruchomości stawów czy wspomagania regeneracji po kontuzjach. Może stanowić delikatne wsparcie dla kręgosłupa w ćwiczeniach w leżeniu, ułatwiać mobilizację miednicy, a także wspomagać ćwiczenia oddechowe. Z tego względu small ball doskonale sprawdza się w pracy z osobami starszymi, kobietami w ciąży, a także w zajęciach o charakterze terapeutycznym czy relaksacyjnym. Ułatwia dostęp do trudnych obszarów ciała, umożliwia precyzyjne rozciąganie i poprawia zakres ruchu, nie powodując przeciążeń.

Element wyzwania – niestabilność i aktywacja mięśni głębokich
Z drugiej strony, small ball może stanowić również narzędzie wyzwania, szczególnie w treningu osób średniozaawansowanych i zaawansowanych. Umieszczona pod miednicą, klatką piersiową lub w okolicy łopatek, wprowadza element niestabilności. Dzięki temu aktywowane są mięśnie stabilizujące, odpowiedzialne za utrzymanie prawidłowej postawy i równowagi. Taki rodzaj pracy, często niedostępny w klasycznym treningu bez przyborów, wzmacnia mięśnie głębokie tułowia (tzw. core), poprawia kontrolę ruchu i rozwija zmysł propriocepcji – czyli zdolność ciała do orientacji w przestrzeni. To właśnie dlatego small ball świetnie wpisuje się w ideę „inteligentnego ruchu”, tak mocno obecną w pilatesie.

Small ball to małe narzędzie o ogromnym potencjale. Dzięki niej pilates staje się bardziej dostępny, efektywny i ciekawy. Niezależnie od tego, czy szukasz delikatnego wsparcia w rozluźnieniu napiętych mięśni, czy chcesz zwiększyć wyzwanie i zaangażować głębsze warstwy mięśni, small ball może być doskonałym wyborem. Zachęcam, by włączyć ją do swojej praktyki – zarówno jako urozmaicenie, jak i sposób na pogłębienie świadomości ciała.